Οι ευεργετικές ιδιότητες των βοτάνων είναι γνωστές από την αρχαιότητα και μέχρι σήμερα, τα βότανα χρησιμοποιούνται για να προσφέρουν ανακούφιση σε διάφορες ασθένειες. Εδώ θα επεξηγήσουμε τους επιστημονικούς ιατρικούς και φαρμακευτικούς όρους που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τις θεραπευτικές ιδιότητες και τη χρήση των βοτάνων.
Αγγειοδιασταλτικό: αναφερόμαστε σε ένα βότανο του οποίου η χρήση διαστέλλει τα αγγεία, με αποτέλεσμα να ρίχνει την αρτηριακή πίεση, προστατεύει από θρομβώσεις και παράλληλα αιματώνει καλύτερα τον εγκέφαλο. Άτομα που υποφέρουν από υψηλή πίεση μπορούν να χρησιμοποιούν αγγειοδιασταλτικά βότανα.
Αγγειοσυσταλτικό: είναι το βότανο το οποίο συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία. Η χρήση βοτάνων με την ιδιότητα αυτή συνίσταται για αντιμετώπιση της φλεβίτιδας, για κιρσούς, για σπασμένα αγγεία και για οιδήματα και πόνους στα κάτω άκρα.
Στυπτικό: ένα βότανο το οποίο είναι στυπτικό, σε εσωτερική χρήση συσφίγγει τους χαλαρωμένους ιστούς. Συνήθης χρήση είναι για καταπολέμηση της διάρροιας, επιδρώντας συσφικτικά στο πεπτικό σύστημα. Σε εξωτερική χρήση, ένα βότανο στυπτικό συσφίγγει την επιδερμίδα και τους διεσταλμένους πόρους.
Αντισπασμωδικό & σπασμολυτικό: ηρεμεί εσωτερικά τον οργανισμό από σπασμούς. Παραδείγματα σπασμών οργάνων, είναι ο νευρικός βήχας, που προκαλείται από σπασμούς των βρόγχων, οι κολικοί των εντέρων ή οι κράμπες στο στομάχι. Βότανα με αντισπασμωδική δράση είναι ιδιαίτερα ευεργετικά σε αυτές τις περιπτώσεις. Εξωτερικά για κράμπες και σπασμούς πονεμένων μυών.
Ανθελμινθικό: η χρήση δεν είναι διαδεδομένη λόγω της εξαφάνισης του φαινομένου. Ανθελμινθικά βότανα, θεωρούνται αυτά τα οποία χρησιμοποιούνται για αποβολή εντερικών παράσιτων.
Βλεννολυτικό – αποχρεμπτικό: παρόμοια ιδιότητα, χρήση της οποίας κάνουμε για αντιμετώπιση φλεγμονών του αναπνευστικού συστήματος και αποβολής των βρογχικών εκκρίσεων. Τα βλεννολυτικά και αποχρεμπτικά βότανα βοηθούν στη διάλυση της βλέννας που συσσωρεύεται στους βρόγχους και στην αποβολή αυτής με φυσικό τρόπο. Άτομα που υποφέρουν από βρογχίτιδα, πνευμονία ή χρόνια αναπνευστικά προβλήματα ευεργετούνται από τις ιδιότητες αυτές.
Διεγερτικό: διεγερτικά βότανα είναι αυτά τα οποία διεγείρουν και αυξάνουν τη μυϊκή, τη νευρική ή τη σεξουαλική δραστηριότητα.
Αιμολυτικό: αιμολυτικά βότανα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο με συμβουλή και παρακολούθηση γιατρού. Η δράση περιορίζεται στην μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Με αποτέλεσμα να λειτουργεί ως φυσικό αντιπηκτικό.
Αντιβιοτικό: η χρήση ενός αντιβιοτικού βοτάνου, προστατεύει από ιώσεις και λοιμώξεις και τις καταπολεμά. Ένα από τα ισχυρότερα αντιβιοτικά ελληνικά βότανα είναι η ρίγανη.
Αντιρρευματικό: τα βότανα που ανακουφίζουν από ρευματισμούς συνήθως είναι κατάλληλα και για γενικότερους πόνους αρθρώσεων και οστών. Τα αντιρρευματικά βότανα αντιμετωπίζουν πόνους ως φυσικά αναλγητικά και προστατεύουν από εκφυλιστικές ασθένειες των αρθρώσεων.
Αντισκορβουτικό: η υψηλή περιεκτικότητα ενός φυτού ή καρπού σε βιταμίνη c προσφέρει προστασία από ασθένειες που προκαλούνται από έλλειψη αυτής, όπως είναι το σκορβούτο. Τα εσπεριδοειδή και τα μούρα φημίζονται για την περιεκτικότητα τους σε βιταμίνη C.
Αντιφλεγμονώδες: είναι το βότανο το οποίο αποτρέπει τη δημιουργία φλεγμονής και συντελεί στην θεραπεία της. Ανάλογα αν η χρήση είναι εσωτερική ή εξωτερική, προστατεύει από φλεγμονές επιδερμικές ή εσωτερικές.
Διουρητικό: είναι ένα βότανο το οποίο προάγει την αποβολή ούρων. Συμβάλει με αυτό τον τρόπο στην αποτοξίνωση του οργανισμού, την προστασία από πέτρες στα νεφρά και την αποβολή αυτών, στην κατακράτηση υγρών και την υγιή λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος. Ιδανικό βότανο για αυτή τη χρήση είναι το ταραξάκο.
Εφιδρωτικό – ιδρωταγωγό – εξαχνωτικό: όλα είναι συνώνυμα και συντελούν στην έκκριση ιδρώτα. Εφιδρωτικά βότανα συμβάλλουν στην αποτοξίνωση του οργανισμού και της επιδερμίδας και λειτουργούν ως φυσικά αντιπυρετικά.
Υπερτασικό: είναι το βότανο το οποίο αυξάνει την πίεση του αίματος ενώ υποτασικό το βότανο που μειώνει την πίεση.
Υπογλυκαιμικό: βότανα υπογλυκαιμικά πρέπει να χρησιμοποιούνται με συμβουλή γιατρού όταν κάνουμε κάποια θεραπεία παράλληλα. Είναι η ιδιότητα ενός βοτάνου, να κατεβάζει την περιεκτικότητα του αίματος σε γλυκόζη. Άτομα με υψηλό δείκτη σακχάρου χρησιμοποιούν τα εν λόγω βότανα.
Χολαγωγό ή χολαγωγικό: θεωρείται το βότανο που βοηθά στην παραγωγή και αποβολή της χολής από το συκώτι και τη χοληδόχο κύστη. Είναι λίγα τα βότανα με αυτή την ιδιότητα, και προσφέρουν σημαντική αποτοξίνωση της χολής του συκωτιού και του παγκρέατος.